Küresel ısınmanın insan sağlığı üzerindeki etkileri tehlikeli boyutlarda
Küresel sıcaklık artışının 2050’ye kadar devam etmesi halinde dünyada sıcaklığa bağlı ölümlerin 4,7 kat artma riski bulunuyor.
Küresel sıcaklık artışının 2050’ye kadar devam etmesi halinde dünyada sıcaklığa bağlı ölümlerin 4,7 kat artma riski bulunurken, bilim insanları iklim değişikliğiyle mücadele konusunda daha fazla gecikme nedeniyle insan sağlığına yönelik tehditlerin ciddi boyutlara ulaşabileceği uyarısını yaptı.
University College London öncülüğünde bu yıl sekizincisi yayımlanan Lancet Sağlık ve İklim Değişikliği Geri Sayım 2023 Raporu, Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Meteoroloji Örgütü dahil olmak üzere farklı bölgelerden 52 araştırma kurumu ve Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşundan 114 uzmanın katkısıyla hazırlandı.
Bu yıl 30 Kasım-12 Aralık tarihlerinde Birleşik Arap Emirlikleri’nin ev sahipliğinde Dubai’de düzenlenecek BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı (COP28) öncesi yayımlanan raporda, iklim değişikliği ve sağlık arasındaki ilişki 47 göstergede incelendi.
Rapora göre, mevcut politikalar kapsamında küresel sıcaklığın sanayi öncesi dönemdeki seviyesine kıyasla 2100’e kadar 2,7 derece artma riski bulunuyor.
Geçen yıl bir birey ortalama 86 gün boyunca sağlığı tehdit eden yüksek sıcaklıklara maruz kalırken, bu sıcaklıkların yüzde 60’ının insan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliği nedeniyle meydana gelme olasılığının iki kat arttığı hesaplandı.
65 yaş üstü kişilerde sıcaklığa bağlı ölümler, 2013-2022 döneminde 1991-2000 yıllarına kıyasla yüzde 85 yükseldi. İklim değişikliği nedeniyle sıcaklıklar değişmemiş olsaydı, bu artışın yüzde 38 seviyesinde olacağı tahmin edildi.
Daha sık görülen sıcak hava dalgaları ve kuraklıklar nedeniyle, 2021’de 122 ülkede 127 milyon daha fazla insan orta ila şiddetli gıda güvensizliği yaşadı.
Lancet yazarları, değişen hava koşullarının yaşamı tehdit eden bulaşıcı hastalıkların yayılmasını hızlandırdığını tespit etti.
Bunun örneği olarak, denizlerdeki ısınma nedeniyle, insanlarda hastalık ve ölüme yol açan Vibrio bakterilerinin yayılması için uygun kıyı şeridi alanı 1982’den beri her yıl 329 kilometre arttı ve 1,4 milyar insan ishalli hastalıklar, yara enfeksiyonları ve sepsis riski yaşadı. Vibrio bakterilerinin yayılmasına elverişli kıyı şeridinin her yıl 142 kilometre arttığı Avrupa’nın yüksek tehdit altında olduğu görüldü.
Sanayi öncesi ortalamaya göre 1,14 dereceyi ulaşan küresel sıcaklık artışı sağlık sistemleri üzerinde baskı oluştururken, geçen yılki aşırı hava olaylarından kaynaklı ekonomik kayıpların 264 milyar dolara ulaşacağı öngörüldü. Bu rakam 2010-2014’te hesaplanan ekonomik kayıplardan yüzde 23 daha yüksek.
Dünyada yüksek sıcaklık nedeniyle 2022’de 490 milyar potansiyel işgücü saati kaybı yaşandı, kişi başına düşen işgücü kaybı ise 143 saat oldu. Bu kayıplar da 1991-2000 dönemine göre yüzde 42 yükseldi.
Sıcaklık stresine bağlı olarak yaşanan işgücü kayıpları nedeniyle, Afrika gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 4,1’ini kaybetti. Bu kayıp Küçük Ada Devletleri’nde yüzde 2,7, Asya’da yüzde 2,6 ve Güney ve Orta Amerika’da yüzde 1,3 oldu.
/Ajans/