Ömer Çiftçi: Ukrayna Savaşı’nın bir yılı

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Münih Güvenlik Konferansı’nda yapılan konuşmalar ışığında, Ukrayna’da Vladimir Putin’i yenmek için Avrupa ve Amerika düzeyinde bir karar alındığı konusunda artık şüpheye yer yok. Her şeyden önce, Batılı ülkeler, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşının devamını, İran’ın Putin’e gönderdiği desteklere bağlamaya başladı.

Sunak, Münih’te “Ukrayna’nın kendisini İran’ın İHA’larından korumasına yardım etmeliyiz” derken bu konuda netti. Münih’te “Ukrayna’da tehlikede olan şeyin Ukrayna ulusunun egemenliği ve güvenliğinin ötesine geçtiğini” düşündüğünde daha da ileri gitti. Bu, Avrupa’nın geleceğinin Ukrayna savaşının sonucuna bağlı olduğunun ve Putin’in Avrupa ülkesine, yani tüm Avrupa’ya elini uzatıp uzatmayacağının açık bir göstergesiydi.

Ayrıca Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen konferansta yaptığı konuşmada, Ukrayna’nın Rus işgalini püskürtmesine yardımcı olmak için askeri desteği hızlandırmak için “çabaların iki katına çıkarılması” çağrısında bulundu. “Putin’in emperyal tasarımlarını yenmek için gereken büyük desteğe devam etmeliyiz” dedi ve “(askeri destek sağlamada) hızlanma zamanı çünkü Ukrayna’nın hayatta kalmasını sağlamak için ekipmana ihtiyacı var” dedi.

Von der Leyen, “(Ukrayna’nın) acilen ihtiyaç duyduğu” mühimmat gibi standart silahların üretiminin hızlandırılması çağrısında bulundu.

Yine ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’in konferansa katıldığı Münih’te NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı konuşmada, müttefiklerin Rusya’yı yenmek için Ukrayna’ya ihtiyacı olanı sağlaması gerektiğini vurguladı. “Ukrayna’ya kazanması ve Avrupa’da bağımsız ve egemen bir devlet olması için ihtiyacı olanı vermeliyiz. Kiev’i desteklemeye devam etmeli ve bu desteği etkinleştirmeliyiz” dedi ve ekledi: “Putin barış planlamıyor. Savaşın devamını planlıyor.”

NATO Genel Sekreteri, “Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Avrupa’nın otoriter rejimlere aşırı bel bağlamasının bir sonucu olarak tehdit ettiği tehlikeleri ortaya çıkardıktan sonra ders alınması gerektiğini” vurguladı.

“Diğer otoriter rejimlerde, yani Rusya’da Putin tarafından kurulan rejimde yapılan hatayı Çin’de de tekrarlamamalıyız” derken, Çin ile ilgili çok hassas bir konuya ve bunun yarattığı endişelere değindi. Tabi, İran rejimi de notları arasına aldı. Nitekim Ukrayna’daki savaş, Batılı güçler arasında, Çin’in topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak gördüğü bağımsız ülke Tayvan’da da benzer bir adım atabileceği yönünde korku uyandırdı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Münih konferansında yaptığı konuşmada Putin ile diyaloğa yer olmadığını söylediğinde çok netti. Bir yıl önce Moskova’ya gitmek için inisiyatif alan Fransa cumhurbaşkanı, Rusya cumhurbaşkanının tüm mantığını kaybettiğine ikna oldu. Bütün mesele, Putin’in İran’ın tüm desteğine sahip olsa bile kazanamayacağı bir savaşı sürdürmek anlamına gelen gerilimi tırmandırma seçeneğinin önüne koyması ve Wagner grubu, cephede burada veya orada ilerleme kaydetmesine izin verdi.

Ukrayna savaşının başlamasından bir yıl sonra söylenebilecek tek şey, bu savaşın dünyayı değiştirdiğidir. Bu savaş, bazı açılardan, elbette büyük ölçüde Avrupa ile Nazi Almanyası arasında bir çatışma olan İkinci Dünya Savaşı’na benziyor. Vladimir Putin, Adolf Hitler’den daha az Nazi değildir, ancak Rusya’nın Almanya’nın sahip olduğu ekonomik yeteneklere sahip olmaması ve Almanya düzeyinde bir askeri sanayiye sahip olmaması dışında. Putin, elindeki nükleer silahlarla Avrupa ve Amerika’ya şantaj yapmaya çalıştı, ancak bu girişim başarısız oldu ve kısa sürede geri tepti. İmparatorluk hayalleri, Rus ordusunun giremediği Kiev kapılarında paramparça oldu. Rusya başkanı başından beri Amerika destekli Avrupa ile bir savaş yürüttüğünün farkında değildi.

2023 yılındaki Münih Güvenlik Konferansı, Ukrayna savaşı açısından bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor. Konferans, Avrupa’nın Ukrayna’da yaşananları bir Rusya-Avrupa savaşı olarak değerlendirmekte geç kalmadığını ve bu savaşı Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky’nin temsil ettiği Ukrayna’yı destekleyerek kazanmaktan başka çaresinin olmadığını ortaya koydu.

Nasıl tırmanış Putin için tek seçenekse, Almanya da dahil olmak üzere Avrupa’nın dolaylı da olsa Ukrayna savaşını sonuna kadar sürdürmekten başka çaresi yok. Winston Churchill’in 1938’de Münih ziyaretinden döndükten sonra İngiltere Başbakanı Neville Chamberlain’e söylediği ve o sırada bahaneyle Çekoslovakya pahasına Almanya’nın sınırlarını genişletmeye başlayan Hitler’i yatıştırdığı her zamankinden daha doğru. Churchill muhalefetteydi ve Chamberlain iktidardaydı. Churchill, Başbakan’a şunları söyledi: “Aşağılama ve savaş arasında seçim yaptınız, aşağılanmayı seçersiniz, savaş alırsınız.” Winston Churchill’in tahminleri doğru çıktı. Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra Chamberlain’in yerine başbakan oldu.

Avrupa şu anda sadece Putin’i yatıştırmanın ve Rus gazına olan bağımlılığının bedelini ödemekle kalmıyor, aynı zamanda Avrupa’nın ihtiyacı olan gazına güvenerek Cezayir rejiminin aynı şekilde uyguladığı İran şantajına boyun eğmesinin bedelini de ödüyor.

İlginizi çekebilir