‘Kan satışını’ yalanlayan Kızılay’ın 2021’de Kan’dan 1 milyar 126 milyon lira gelir elde ettiği ortaya çıktı
Deprem sonrası deposundaki çadırları AHBAP derneğine sattığı ortaya çıkmasıyla eleştirilerin odağı haline gelen Kızılay, bu kez de kan ürünlerinin dağıtımıyla gündemde.
Euronews’in haberi:
Türk Kızılay “hastanelere kan satıldığı” iddialarını yalanladı. Ancak Kızılay, hastanelerin kan veya kan bileşeni için maliyeti teşkilata ödediğini, ardından bu ödemeye Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) fatura ettiğini açıkladı. Kızılay’ın internet sitesinde yayımladığı belgelere göre, kurum 2021 yılında “kan ürünleri hizmet sunumu”ndan 1 milyar 126 milyon lira gelir elde etti. Bu gelir toplam hasılatın yüzde 14’ünü oluşturuyor.
Kızılay’ın kan satışı yaptığı haberleri üzerine kurumdan açıklama geldi. Kızılay, hastanelerin kuruma maliyet için ödeme yaptığını ancak bunun devlet tarafından karşılandığını bildirdi. Açıklama şöyle: “Hastaneler, talep ettikleri her kan veya kan bileşeni için Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT) belirlenen tedarik süreci maliyeti (çalışanlar, laboratuvar, kan torbaları, soğuk zincir) ay sonunda Kızılaya ödemekte, ardından ise bu ödemeye kendi giderlerini de ekleyerek Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) fatura etmektedir. Dolayısıyla tüm sürecin maliyetini devletimiz karşılamaktadır.”
Açıklamaya göre haberlerde sözü edilen faturalandırma yöntemleri tamamen hastanelerin tüzel kişiliklerinin özelliklerinden ve hizmet alım esaslarının ayrıntılarından oluşuyor.
Kızılay’ın kan ürünleri sunumundan geliri ne kadar?
Kızılay’ın paylaştığı bağımsız denetçi raporunda kurumun hasılatı içinde “kan ürünleri hizmete sunum gelirleri” de yer alıyor. Buna göre Türk Kızılay Derneği ve Bağlı Ortaklıklarının 2021 yılındaki hasılatı 8 milyar 33 milyon 795 bin lira oldu. “Kan ürünleri hizmete sunum gelirleri” ise 1 milyar 125 milyon 554 bin TL oldu. Buna göre kan ürünlerinin hasılattaki payı yüzde 14 oldu.
2020’deki hasılat 6 milyar 960 milyon 781 bin lira olurken bunun 911 milyon 482 bini “kan ürünleri hizmete sunum gelirleri”nden oluştu. Kan ürünlerinin hasılattaki payı yüzde 13 oldu.
Özel hastaneler ilave kan ücreti istiyor mu?
Kızılay’ın açıklaması özel hastanelerde yaşanan bazı sorunlara işaret ediyor. Kızılay kan ihtiyacı için ilave ücret isteyen hastaneler için Sağlık Bakanlığına suç duyurusunda bulunulduğunu duyurdu. Kızılay açıklamasında “Bazı hastanelerin belirlenen SUT fiyatlarının üzerinde faturalar kestiği ve yine özel hastanelerin ‘Bunu Kızılaya aktarıyoruz’ diyerek hastalardan farklı ücretler aldığı duyumunu aldığımız her durumda Sağlık Bakanlığına suç duyurusunda bulunulmaktadır.” denildi.
Açıklamaya göre kan bankacılığı, Sağlık Bakanlığının belirlediği usul ve esaslara göre yürütülüyor. Geçmiş yıllarda hastane önlerinde yaşanan kötü örneklerin ardından Sağlıkta Dönüşüm Programı çerçevesinde 2005 yılında “Güvenli Kan Temini Projesi”nin hayata geçirildi.
Kızılay’ın açıklamasına göre bu projeyle vatandaş ile kan bankaları arasındaki tüm parasal ilişkiye son verildi. Kan ve kan ürünlerinin teminiyle Kızılay’ın görevlendirilirken bu süreçle ilgili tüm operasyonel maliyetin ise Sosyal Güvenlik Kurumuna bırakıldı.