Çin Tayvan yakınlarında askeri tatbikata başladı

Çin, kendi toprakları olarak gördüğü Tayvan’ın çevresindeki altı noktada askeri tatbikata başladı. ABD Temsilciler Meclisi Sözcüsü Pelosi’nin Tayvan gezisiyle bölgede gerilimi artırmıştı.

Çin devlet televizyonu CCTV’den yapılan açıklamada, bir ada ükesi olan Tayvan’ın çevresindeki altı seçilmiş bölgede savaş tatbikatı yapıldığı bildirlirken, söz konusu noktalara yakın seyretmesi muhtemel gemi ve uçaklara da o bölgelerden uzak durmaları uyarısı yapıldı. Resmi açıklamaya göre tatbikat Pazar gününe kadar sürecek.

Devlet yayın organlarının açıklamasında, yerel saat ile 12:00’da başlayan harekatta gerçek mermiler de kullanılıyor. Çin Ordusu’nun gerçek mermi kullandığını bölgedeki AFP muhabirleri de doğruluyor. Bir AFP muhabiri, Çin’e ait gerçek uzun menzilli mermiler gördüğünü aktardı.

Tatbikat Tayvan kıyılarına 20 kilometre mesafede yapılırken, Çin devlet gazetesi Global Times‘ın askeri uzmanlara dayandırdığı haberinde, söz konusu tatbikatın “eşi benzerinin olmadığı” ve ilk kez Tayvan üzerinde füzelerin de uçacağı ifade edildi.

Siyasi uzmanlar, Pekin’in bu tatbikatla, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Sözcüsü Nancy Pelosi’nin Tayvan’a gitmesine yanıt verdiğini bildiriyor. Pelosi, 25 yıldan bu yana Tayvan’a resmi ziyaret düzenleyen en üst düzey ABD’li yetkili olma özelliğine sahip. Nancy Pelosi, Tayvan ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, ziyaretinin “ABD’nin Tayvan gibi demokratik müttefiklerini yalnız bırakmadığın açık bir göstergesi” olduğunu vugulamıştı.

Pekin tehditlerle karşılık verdi

Pekin yönetimi ise Nancy Pelosi’nin Çin’in toprağı olarak gördüğü Tayvan’ı ziyaretine çok sert karşılık vermiş ve yoğun askeri harekatlar düzenleyeceğini duyurmuştu.

AFP haber ajansına konuşan Çinli askeri yetkililer, söz konusu harekatın gerçek bir müdahaleye hazırlık anlamı taşıdığını belirtiyor. “Tayvan güçlerinin Çin ordusu ile bilinçli şekilde temas etmesi halinde veya istemi dışında yanlışlıkla bir silahı ateşlemesi halinde Çin Ordusu’nun misilleme olarak sert yollara başvuracağı ve Tayvan’ın attığı adımın sonuçlarına katlanmak zorunda kalacağı” da yetkililer tarafından vurgulanıyor.

Tayvan: Durumu yakından izliyoruz

Tayvan Savunma Bakanlığı ise yaptığı açıklamada, durumu yakında takip ettiklerini duyurdu. Savunma Bakanlığı, Tayvan Ordusu’nun, “Bir savaş istemediği halde olası bir savaşa hazır olmak prensibiyle” hareket edeceğini duyurdu ve bölgede gerilimin artmasının hiçbir şekilde istenmediği de vurgulandı. Tayvan yönetimi, Çin’in yürüttüğü ve “uluslararası düzeni tartışmaya açan askeri tatbikatı gerçeklikten kopuk bir adım” olarak niteledi.

Gemiler uyarıldı

Tayvan’ın denizcilik ve limanlardan sorumlu dairesi, Çin’in askeri tatbikat yürüttüğü bölgelere gidilmemesi konusunda gemileri uyardı. Tayvan resmi makamlarının bildirdiğine göre Çin’in başlattığı askeri tatbikat, Tayvan hava sahasından geçen 18 uluslararası ticaret rotasındaki bağlantıların da kesilmesine neden oldu.

ASEAN ülkelerinde de endişe arttı

Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği’nin (ASEAN) dışişleri bakanları da yaptıkları açıklamada, bölgede askeri tatbikat düzenlenmesinden duydukları endişeyi dile getirdi. Bakanlar, “Mevcut durumun olumsuz sonuçları olabileceği, tehlikeli çatışmalara yol açabileceği ve güçlü ülkeler arasında öngörülmesi imkansız gelişmelere sürükleyebileceği” yönünde uyarılarda bulundu. ASEAN dışişleri bakanları, Kamboçya’nın başkenti Phom Pehn’de yaptıkları zirvede, şu dönem kesinlikle dikkat edilmesi gerekenin, her türlü kışkırtıcı adımdan vazgeçilmesi olduğunun altını çizdiler.

G7 ülkelerinden Çin’in açıklamalarına tepki

Gelişmiş yedi sanayi ülkesinden oluşan G7 ülkelerinin dışişleri bakanları da Nancy Pelosi’nin Tayvan gezisine Çin’in gösterdiği sert tepkiyi eleştirmiş, ABD’li politikacının gezisini bahane göstererek, Pekin’in Tayvan’ın çevresinde, “saldırgan askeri tatbikatlar” yapmasının haklı tarafı olamayacağını vurgulamıştı. Açıklamada, “Çin’in yaptığı yeni tehditkar açıklamalar karşısında endişeliyiz. Söz konusu açıklamalar gereksiz derecede gerimili tırmandırma riskini de barındırmakta” denmişti.

Pekin yönetimi, kendisinden ayrılan bir ada olan Tayvan’ı kendi toprakları olarak görmeye devam diyor ve Tayvan’ı Çin ana karası ile yeniden yekvücut hale, gerekirse askeri yollarla getirmek yapmak istiyor. İki ülke arasındaki gerilim Çin Devlet Başkanı Şi Cinping döneminde daha da tırmandı. Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın ardından, uluslararası toplumda, Pekin yönetiminin de Tayvan planlarını benzer şekilde harekete geçirebileceği endişesi dile getiriliyor.

 

/DW/