BM İran’ı ciddi sağlık sorunları bulunan tutuklu bir muhalifi serbest bırakmaya çağırdı

Birleşmiş Milletler (BM) uzmanları dün İran’ı, ciddi bir hastalıktan mustarip tanınmış bir insan hakları aktivistini serbest bırakmaya çağırdı ve protestolar sırasında keyfi olarak gözaltına alınan onlarca insanın akıbetiyle ilgili endişelerini dile getirdi.

BM İnsan Hakları Konseyi, 2009’dan bu yana birçok kez cezaevine girip çıkan Araş Sadıki’nin Ekim ayında ‘bilinmeyen nedenlerle yeniden tutuklandığını ve süresiz olarak gözaltında tutulduğunu’ bildirdi.

İran’da Mahsa Amini’nin ölümünün yol açtığı protestoların arkasındaki aktivistler, sosyal medyada bir deri bir kemik kalmış ve yatalak durumdaki muhalifin fotoğraflarını yayınlayarak Sadıki’ye destek oluyor.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre BM uzmanları yaptığı açıklamada, Sadıki’nin hayatını tehdit eden kemik kanserinden mustarip olduğunu ve Ekim ayında tutuklanmasından bu yana ihtiyacı olan bazı ilaçlardan mahrum kaldığını belirtti.

İran İnsan Hakları BM Özel Raportörü de dahil olmak üzere uzmanlar, Sadıki’nin hayatının tehlikede olduğunu belirterek, derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. Uzmanlar, “Uluslararası insan hakları hukukuna göre, bir kişi tutuklandığında, nedeni ne olursa olsun, gözaltındakilerin yaşamları ve fiziksel güvenlikleriyle ilgilenme konusunda tüm sorumluluk devlete aittir. Ancak İran makamları, uluslararası insan hakları normlarına ilişkin yükümlülüklerini ihlal ederek, yalnızca Sadıki’nin yasadışı tutukluluğunu sürdürmekle kalmıyor, aynı zamanda hayatını bir kez daha yakın tehlikeye maruz bırakıyor” dedi.

Sadıki, Amini’nin 16 Eylül’de ölümünün ardından İran’da protestoların patlak vermesinden bir ay sonra tutuklandı.

BM uzmanları, iki ayı aşkın süredir devam eden protestolar sırasında tutuklananların akıbetinden endişe duyuyor. Uzmanlar, tutuklularla ilgili endişelerini şu şekilde dile getirdi: “İran’daki tutukluların, özellikle de ülkede meydana gelen protesto dalgasının arka planında keyfi olarak tutuklanan ve gözaltına alınanların güvenliği konusunda hâlâ derin endişe duyuyoruz.”

İran makamları Sadıki’yi insan haklarıyla ilgili faaliyetleri nedeniyle birkaç kez tutukladı. Sadıki 2013 yılında ulusal güvenlik suçlamasıyla 19 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Sadıki’nin eşi keyfi olarak gözaltına alınmasını ve kötü tutukluluk koşullarını protesto etmek için 2017 yılında açlık grevi yaptı.

Sadıki, son protestoların başlamasından bu yana aralarında akademisyenler, gazeteciler ve avukatların da bulunduğu yüzlerce protestocunun ve destekçilerinin tutuklandığı Evin cezaevinde tutuluyor. Geçtiğimiz hafta BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, protestolara yönelik operasyonlarda aralarında çocukların da bulunduğu 14 bin kişinin tutuklandığını bildirdi.

/şarkul/