Bir milyar kullanıcıyı geçen TikTok Batı ülkelerinde neden endişe kaynağı oluyor?
Son yıllarda yakaladığı hızlı yükseliş trendi ile gençlerin kullandığı video paylaşım sitesinden küresel sosyal medya devine dönüşen TikTok, özellikle Çin bağlantısı nedeniyle Batılı ülke yönetimlerinde endişelerin artmasına yol açıyor.
Dünya genelinde kullanıcı sayısı bir milyarı aşan uygulamaya karşı son tedbir Avrupa Komisyonu’ndan geldi. Amerika Birleşik Devletleri’nin benzer bir karar almasının ardından Avrupa Komisyonu çalışanların resmi telefonlarında TikTok uygulamasının kullanmasını yasakladı.
Peki TikTok gerçekten bir casusu uygulama mı yoksa bir eğlence aracı mı, veya her ikisi de mi?
Çin merkezli ByteDance’e ait olan TikTok’a karşı ilk önlem 2020 yılında Hindistan’da alındı. Çin ve Hindistan sınırında yaşanan gerilimden sonra yasaklanan Çinli uygulamalar arasında TikTok da vardı. Yeni Delhi yönetimi bu kararını egemenliğini korumaya çalıştığını belirterek savunmuştu.
Aynı yıl ABD Başkanı Donald Trump da uygulamayı Çin adına casusluk yapmakla suçlayarak yasaklamakla tehdit etti.
TikTok daha sonra Çin’deki ByteDance çalışanlarınn Amerikalıların verilerine erişebildiğini kabul etmek zorunda kalmış fakat bu verileri Çinli otoritelerle paylaştığını iddialarını reddetmişti. Şirket ABD’nin korkularını dindirmek için harekete geçerek 2022 Haziran’ında Amerikan kullanıcıların verilerini ABD merkezli sunucularda tutacağını açıkladı.
Yine de Ocak ayında ABD federal çalışanlarının uygulamayı indirmesi yasaklandı. Avrupa Komisyonu da “kurumun verilerini korumayı” gerekçe göstererek benzer bir karar aldı.
Hızlı büyümesini sürdürüyor
Fakat bu yasaklar TikTok’un büyümesini engelleyemedi.
We Are Social pazarlama ajansının verilerine göre 1 milyardan fazla kullanıcıyla halihazırda dünyanın en fazla kullanılan altıncı uygulaması konumunda.
Her ne kadar Meta’nın popüler üçlüsü Facebook, WhatsApp ve Instagram’ın gerisinde olsa da gençler arasındaki popülaritesi rakiplerinin bir hayli önünde.
Wallaroo’ya göre TikTok kullanıcılarının yaklaşık üçte biri 10 ile 19 yaş arasında. Hızlı yükselişi sayesinde reklam pastasından aldığı payda bir yıl içinde üçe katlanarak 11 milyar dolara ulaştı.
TikTok’un başarısının ardından rakipleri de onun kısa video formatını ve kesintisiz akışını taklit etmesine rağmen henüz aynı performansı yakalayamadı.
İçerik üreticilerini cezbediyor
TikTok’un içerik oluşturm araçları ve güçlü algoritması çok sayıda içerik üreticisi ve fenomeni cezbederek rekabette öne çıkmasını sağlıyor.
Fakat algoritmasının şeffaf olmaması ve kullanıcıları belli kategorilere yöneltmekle suçlanıyor.
Forbes’ta yer alan bir rapor göre de TikTok ve ByteDance çalışanları bazı içeriklerin izlenme sayılarını manuel olarak yükseltiyor.
TikTok manuel promosyonun sadece çok az sayıda tavsiye edilen videoyu etkilediğini açıkladı.
Dezenformasyon
Uygulama sık sık dezenformasyon yaymakla ve tehlikeli meydan okuma videoları ile kullanıcılarını tehlikeye atmakla ve çıplaklığı yasaklaması beklenmesine rağmen pornografiye izin vermekle suçlanıyor.
Fransız haber sitesi Numerama kısa bir süre önce TikTok’ta başlatılan bir trendde penis fotoğraflarını paylaşıldığını rapor etti.
Kullanıcıları bayılana kadar nefeslerini tutmaya sevkeden bir meydan okuma nedeniyle çok sayıda çocuğun hayatını kaybettiği ileri sürüldü.
NewsGuard’ın bir araştırmasına göre de Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile ilgili videoların yaklaşık beşte birinin sahte ya da yanıltıcı olduğu tespit edildi.
/euronews/