ABD liderliğindeki ikinci Demokrasi Zirvesi başladı

Zirvenin eş başkanlarından Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Rusya’nın işgalinin dünya demokrasileri için sarsıcı bir an olduğunu söyledi.

Rutte, “İki yıl önceki son demokrasi zirvesinden bu yana dünya dramatik bir şekilde değişti. Yıllar boyunca Avrupa’da savaş fikri düşünülemez gibi görünüyordu. Ancak Rusya’nın Ukrayna’ya uyguladığı vahşetin de gösterdiği gibi yanılmışız. Demokrasi, özgürlük ve güvenliğin ebedi olduğunu varsayamayız” dedi.

Gözetleme teknoloji konusunda ilkesel anlaşma

Adının açıklanmaması kaydıyla zirve hakkında gazetecilere bilgi veren bir Beyaz Saray yetkilisi de yönetimin aynı zamanda 10 ülke ile hükümetlerin gözetleme teknolojisini nasıl kullanacaklarına dair yol gösterici ilkeler üzerinde anlaşmaya vardığını söyledi.

Bu anlaşma, Biden’ın bu hafta başında ABD hükümetinin dünyanın dört bir yanındaki insan hakları aktivistlerini, gazetecileri ve muhalifleri gözetlemek için kullanılan ticari casus yazılım araçlarının kullanımını kısıtlayan bir kararnameyi imzalamasının ardından geldi.

ABD ilk zirveyi tek başına düzenlemişti. Çin ve Rusya büyükelçilerinin ilk zirveyi eleştirmesi ve Biden’ı Soğuk Savaş zihniyetiyle küresel bir bölünmeye yol açmakla suçlamasının ardından Kosta Rika, Hollanda, Güney Kore ve Zambiya, ikinci zirveye ortak evsahibi oldu.

İlk günü sanal formatta toplanan zirve yarın, evsahibi ülkelerin her birinde hükümet, sivil toplum ve özel sektörden temsilcilerin katılacağı karma toplantılarla sürecek.

Kosta Rika, demokratik sistemlerde gençliğin rolüne odaklanacak. Hollandalılar medya özgürlüğünü, Güney Kore yolsuzluk konusunu ele alıyor. Zambiya’nın gündemi de özgür ve adil seçimler.

Biden yönetimi de davet listesini genişletti. Bosna-Hersek, Gambiya, Honduras, Fildişi Sahili, Lichtenstein, Moritanya, Mozambik ve Tanzanya 2021’de liste dışı bırakıldıktan sonra bu yılki zirveye davet edildi.

Yine de bazı ülkeler Washington ve Pekin’in arasına girmemeyi tercih etti.

Pakistan, 2021’de olduğu gibi, davet aldığını ancak zirveye katılmayacağını açıkladı. Bu karar, kısmen yoksul İslam ülkesinin, uzun süreli müttefiki Çin’i yatıştırma çabası olarak görüldü. Çin davetli listesinde yer almadı.

ABD’nin demokrasi zorlukları

ABD de derin kutuplaşma ve yaygın yanlış bilgilendirme dahil, demokrasilerin karşılaştığı zorluklara yabancı değil.

Dönemin Başkanı Donald Trump ve destekçilerinin 2020 başkanlık seçimleri hakkında yaydığı yalanlar, Cumhuriyetçiler’in çoğunluğunu Biden’ın meşru bir şekilde seçilmediğine ikna etti. Bu yalanlar, seçim görevlilerine karşı taciz ve ölüm tehditlerini normalleştirdi ve Cumhuriyetçiler’in kontrolundaki yasama organlarında yeni oylama kısıtlamalarını kabul etme çabalarını haklı çıkarmak için kullanıldı.

ABD Anayasa Mahkemesi bu yılın sonuna doğru, Alabama’da görülen ve oy hakkı savunucularının yaklaşık 60 yıllık Oy Hakkı Yasası’nı fiilen ortadan kaldırabileceğinden korktukları bir ırkçı seçim bölgesi davasında karar verecek. Kongre’nin bu federal yasayı destekleme ve oy verme erişimini arttırma çabaları başarısız oldu.

Biden göreve gelirken insan hakları ve demokrasinin dış politika yaklaşımında önemli bir rol oynayacağına dair söz vermişti. Ancak yönetim insan hakları sicilleri nedeniyle Suudi Arabistan ve Mısır’a karşı çok yumuşak davrandığı gerekçesiyle eleştirildi. Yönetim her iki ülkeyi de Ortadoğu’ya istikrar getirmede önemli ortaklar olarak görüyor.

Washington’daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nde İnsan Hakları Girişimi Direktörü Marti Flacks, Biden yönetiminin insan hakları konusundaki mesajları ve eylemleri arasında “bir kopukluk olduğunu” söyledi. Ancak yönetim, içeride demokrasiye yönelik baskılara yaklaşımı nedeniyle müttefiklerinden daha yüksek notlar alabilir.

Flacks, “Biden yönetiminin ABD’nin içeride demokrasi cephesinde karşılaştığı zorluklar konusunda çok açık ve şeffaf olması, dışarıda bu konulardaki güvenilirliklerini artırdı. Çünkü bence göreve geldiklerinde karşılaştıkları en büyük sorulardan biri, bu sorunları burada ele alamazsanız yurtdışında insan hakları ve demokrasi hakkında nasıl konuşmaya başlayabileceğinizdi” dedi.

/VOA/